Düzensiz galaksi, genellikle düzenli bir yapıya veya şekle sahip olmayan bir galaksiyi ifade eder, yani dönüşünün çok az simetrisi vardır veya hiç yoktur.
Düzensiz gökadalar, onları diğerlerinden ayıran bazı sıra dışı özelliklere göre de sınıflandırılabilir. Bu, düşük yüzey parlaklığı veya çekirdeğinden çıkan garip gaz akışları gibi özellikleri içerebilir. Bilim insanları, düzensiz galaksilerin evrendeki galaksilerin %3 ila %25'ini oluşturduğunu tahmin ediyor. Standart Hubble dizisine göre galaksiler üç dönüş tipine göre sınıflandırılır. Bunlar; eliptik, sarmal ve merceksi. Düzensiz bir galakside bu dönüşlerin hiçbiri yoktur. Buna göre, bazen dördüncü tip gökada olarak anılır.
Düzensiz Galaksi ve Temel Özellikleri
Genel olarak, düzensiz gökadaların üç sınıflandırması vardır. Irr-1 tipi genellikle bir tür standart yapıya sahiptir, ancak Hubble dizisinin bir parçası olarak kabul edilmek için yeterli değildir. Irr-2 tipinin hiç bir standart çalışması yoktur ve çoğu zaman kaotik bir yapıya sahiptir. Üçüncü tip düzensiz cüce gökada olarak bilinir. Bu gökada düşük metalliğe sahiptir, bu da çoğunlukla hidrojen ve helyum kimyasal elementlerinden oluştuğu anlamına gelir. Bilim insanları, Büyük Patlama sırasında galaksilerin neredeyse tamamen hidrojenden oluştuğuna inandıklarından, düzensiz cüce galaksilerin evrendeki en eski galaksiler arasında olduğunu gösterebilir.
Düzensiz gökadaların bazı ortak noktaları vardır. Genellikle 108 ila 1010 güneş kütlesi arasında değişen bir ağırlığa sahiptirler. Çapları genellikle 1 ile 10 kiloparsek arasındadır. Görünen görsel parlaklığın bir ölçüsü olan mavi parlaklığı -13 ile -20 arasında değişebilir. Birçok düzensiz gökada ayrıca büyük miktarlarda gaz ve tozla karakterize edilir.
Düzensiz bir galaksi oluşturmanın birçok yolu vardır. Örneğin, galaksiler arasındaki bir çarpışmadan kaynaklanabilir. Bu olduğunda, bireysel galaksiler arasındaki yerçekimi kuvvetleri etkileşime girerek düzensiz dönüşe neden olur. Genç bir gökada da düzensiz bir şekil alabilir, bu da onun henüz simetrik dönüşe ulaşmadığını gösterir.
Tespit edilen bazı düzensiz gökadalar arasında Büyük Macellan Bulutu (LMC) yer alır. LMC'nin Samanyolu'na en yakın üçüncü gökada olduğu düşünülüyor. Dorado ve Mensa takımyıldızları arasında, Dünya'dan 163.000 ışık yılı uzaklıkta yer almaktadır. Bilim insanları, düzensiz şeklinin ya galaksiler arasındaki bir çarpışmanın sonucu olduğunu ya da Samanyolu'nun yerçekimi kuvvetlerinin dönüşünü etkilediğini düşünüyor.
Not: LMC, düzensiz bir gökadada yaygın olan yüksek düzeyde gaz ve toza sahiptir. LMC'nin bir kısmı, yıldız oluşumu için çok aktif bir bölge olan Tarantula Bulutsusu'dur. Bununla birlikte, düzensiz galaksiler ile yıldız oluşum potansiyeli arasında hiçbir bilimsel bağlantı kurulmamıştır.
Yorum Gönder