Teleskopu tam olarak kimin icat ettiği biraz belirsiz bir sorudur. Basit kaya kristali (kuvars) mercekler çok eski zamanlardan beri kullanılıyor ve görünüşe göre teleskopun temel konsepti 1230 civarında veya daha önce kabul edilmiştir.
13. yüzyılın sonunda ise, uzak görüşlülüğü düzeltmek için dışbükey mercekler icat edilirken, miyopluğu düzeltmek için içbükey mercekler 1451'de Nicholas of Cusa tarafından icat edildi. Temel bir teleskop, montaj tüpündeki dışbükey ve içbükey merceğin bir kombinasyonu olduğundan, temel olasılık oradaydı.
Teleskop Keşfi ve Teleskop Türleri
Ancak, 1608 yılına kadar Hollanda'da teleskopların gerçekten yükselişe geçmesi beklenildi fakat beklenildiği gibi olmadı. Ayrıca, teleskopun icadı geleneksel olarak üç kişiye atfedilir. Bunlar; Middleburg'daki gözlük üreticileri Hans Lippershey, Zacharias Janssen ve Alkmaar'dan Jacob Metius. Teleskoplar çok geçmeden daha büyük sayılarda üretilmeye başlandı ve bir yenilik olarak tüm Avrupa'ya yayıldı. Böylece 1608, teleskobun icadı için resmi olarak tanınan yıl oldu. Bu ilk teleskoplar uzaktaki nesneleri yalnızca üç kat büyütüyordu.
Teleskoplar henüz çok yeniyken, yakında ünlü olacak İtalyan gökbilimci ve fizikçi Galileo Galilei, 1609'da Venedik'e yaptığı bir ziyaret sırasında teleskopun temel çalışma konseptini öğrendi. Padua'ya döner dönmez, sadece bir dışbükey ve bir içbükey merceği tüpte birleştirerek hemen bir tane yaptı. Geliştirilmiş bir versiyonunu yaptı ve çok etkilenen Venedik lordu Leonardo Donato'ya gösterdi. Galileo daha sonra profesörlüğünde ömür boyu işe alındı ve maaşı ikiye katlandı.
Galileo, teleskopu otuz üç çap büyütme elde edene kadar geliştirdi. Daha sonra teleskopunu Jüpiter'in uydularını, güneş üzerindeki lekeleri, Venüs'ün evrelerini ve ayın tepelerini ve vadilerini keşfetmek için kullandı. Bu keşifler onu bugüne kadar ünlü yaptı ve bu tür teleskoplara bugün hala Galilean teleskopları deniyor.
Diğer önemli teleskop türü olan yansıtıcı teleskop, 16. yüzyılın ortalarında İngiliz araştırmacı Leonard Digges tarafından icat edildi, ancak nispeten pratik değildi ve zamanında hiçbir zaman yaygın olarak kullanılmadı. 1669'da ilk pratik yansıtıcı teleskopu yapan büyük fizikçi Isaac Newton'a bırakıldı.
Yorum Gönder