Zodyak ışığı, yılın zamanına bağlı olarak bazen gün batımından kısa bir süre sonra veya şafaktan önce görülebilen üçgen şeklinde soluk bir parıltıdır. Bu beyaz ışık konisi, atmosferimiz tarafından üretilmese de Dünya'dan görülebilir. Bu aslında Dünya ile Güneş arasındaki bir uzay bölgesinden kaynaklanan optik bir olgudur. Zodyak ışığı ekliptik boyunca Güneş'in izlediği yolu takip eder ve boyutu bazen Zenith'in yarısından fazlasına kadar uzayabilir. Zodyak'ın takımyıldızları da ekliptik boyunca uzanır, bu yüzden bu hayaletimsi parıltıya zodyak ışığı denir.
Zodyak Işığının Oluşmasına Ne Sebep Olur?
Bilim insanları çok uzun bir süre bu doğal astronomik fenomenin zodyak toz bulutundan kaynaklandığına inanıyorlardı. Bu gezegenler arası kozmik toz bulutu, ekliptik boyunca güneş sisteminin gezegenleri arasındaki boşlukta dolaşırken bulunabilir. Asteroitler ve kuyruklu yıldızlar arasındaki çarpışmalardan kaynaklanan çok küçük parçacıklardan (tane boyutu) oluşur. Güneş ışığı zodyak toz bulutunun içinden geçtiğinde, ışık ışınları yansıtılır ve etrafa dağılır, bu da Dünya'da görebildiğimiz üçgen şeklindeki parıltıyla sonuçlanır. Zodyak ışığının ilk gözlemleri 300 yıldan daha uzun bir süre önce Fransız astronom Giovanni Domenico Cassini tarafından yapılmıştır.
Son zamanlarda, NASA'daki bilim adamları zodyak ışığının kökeni için yeni bir teori öne sürdüler. Juno uzay aracı, Dünya ile Jüpiter arasındaki yolculuğu sırasında güneş panellerine çarpan toz taneleri tespit etti. Daha fazla analiz, tozun kökeni ve yörüngesel evrimi hakkında bazı bilgiler ortaya çıkardı. Bu bilgiler; Güneş sistemindeki en tozlu gezegen olan Mars'la ilişkilidir. Küresel toz fırtınaları sırasında Kızıl Gezegenden toz taneciklerinin kaçmış olması mümkündür.
Zodyak Işığını Ne Zaman ve Nerede Görebilirsiniz?
Zodyak bulutundan gelen toz parçacıklarının ekliptik düzlem boyunca Güneş'in etrafında döndüğünü biliyoruz. Bu, zodyak ışığının ufukta batarken Güneş'i takip ediyor gibi göründüğü anlamına gelir. Gece gökyüzü yavaş yavaş kararırken, zodyak ışığı gün batımından sonraki iki saatlik bir süre boyunca bir gözlemciye giderek daha parlak görünür. Dünya kendi ekseni etrafında dönerken, ışık sütunu ufkun altında kaybolur.
Zodyak ışığı tıpkı Samanyolu gibi çıplak gözle oldukça soluktur. En iyi görüntüyü elde etmek için, hiçbir şekilde ışık kirliliği olmayan karanlık bir nokta bulmanız gerekecek.
Zodyak ışığını kuzey yarım küreden görmek için en iyi zaman:
- İlkbaharda (Mart'tan Mayıs'a kadar) gün batımından sonra batı ufkunda,
- Sonbahar aylarında (Ağustos'tan Kasım'a kadar) şafaktan önce doğu ufkunda.
Zodyak ışığını güney yarımküreden görmek için en iyi zaman:
- Doğu gökyüzünde, gün batımından sonra, Ağustos ayından Kasım ayına kadar,
- Batı gökyüzünde, gün doğumundan önce, Mart'tan Mayıs'a kadar.
Bu gözlemi denemek için aysız bir gece seçilmesi tavsiye edilir, bu nedenle tercihen yeni ay sırasında veya ay akşamın çok geç saatlerine kadar yükselmediği için üçüncü dördün evresinde gözlemlenebilir. Ekvatoral bölgelerde yaşayacak kadar şanslı olanlar için, bu anlaşılması zor ışık piramidi tüm yıl boyunca gözlemlenebilir ve kuzey veya güney gece gökyüzünden daha büyük ve etkileyici göründüğü söylenir.
Zodyak Işığı Nasıl Fotoğraflanır?
Bu optik fenomen, dünya çapında birçok gece gökyüzü fotoğrafçısı tarafından takdir edilen mükemmel bir fotoğraf konusudur. Zodyak ışığını kendiniz yakalamaya çalışmak istiyorsanız, aşağıdaki ipuçlarımızı takip edin:
- Havanın bulutsuz olduğu ve ayın çok geç saatlere kadar yükselmediği gece dışarı çıkmayı planlayın,
- Işık kirliliği olmayan çok karanlık bir alan seçin,
- Ufkun herhangi bir yüksek yapıdan (dağlar, ağaçlar, vb.) uzak olduğu iyi bir bakış noktası bulun,
- Sahnenizi planlamak için PhotoPills gibi bir astronomi uygulaması kullanın,
- DSLR fotoğraf makinenizi dengede tutmak için sabit bir tripod üzerine kurun,
- DSLR'nizi gün batımına doğru çevirin ve kompozisyonunuzu planlayın, ışık sütununu istediğiniz gibi çerçevelemeye çalışın (Genellikle görüş alanının ortasındadır),
- ISO'nuzu 1600'e ve pozlama süresini 15 saniyeye ayarlayın (yıldız izini önlemek için bu yeterli olmalıdır).
Yorum Gönder