Jüpiter, Güneş'e uzaklık bakımından beşinci gezegendir ve neredeyse 320 Dünya'ya eşit olan en kütlelidir. Gezegenin görebildiğimiz kısmı yani bulut tepeleri % 90 hidrojen ve % 10 helyumdan oluşur. Bir gaz devi olarak Jüpiter'in bileşimi, çoğunlukla oksijen, silikon, nikel ve demir gibi ağır elementlerden oluşan Dünya gibi kayalık gezegenlerin aksine, yıldızların ve genel olarak evrenin bileşimine daha benzerdir.
Jüpiter ve Çekirdeği Hakkında Bilgiler
Jüpiter en büyük gezegen olduğundan, Jüpiter'in içi yüksek basınç altındadır ve bu da onu çok sıcak hale getirir. Jüpiter'in içi yaklaşık % 71 hidrojen, % 24 helyum ve % 5 diğer elementlerden oluşur. Jüpiter'in çekirdeğinin, güneş sisteminde önemli miktarlarda bulunan en ağır element olan demirden oluştuğuna inanılıyor.
Üst atmosferden Jüpiter'in çekirdeğine seyahat ederseniz, yapabileceğiniz ilk gözlemlerden biri helyum içeriğinin derinlikle birlikte arttığıdır. Yaklaşık 1.000 km (621 mil) Jüpiter'in atmosferinin çoğunu oluşturan hidrojen yavaş yavaş daha yoğun hale gelir ve sonunda sıvı faza ulaşır. Jüpiter'in atmosferindeki gaz ve sıvı hidrojen arasındaki sınırın kademeli olduğuna inanılıyor.
Daha derinde, sıvı hidrojen, iletken özellikler elde edecek kadar sıkıştırılır ve metalik hidrojen olarak bilinen bir faza girer. Jüpiter'in çekirdeğini çevreleyen, gezegenin yarıçapının % 78'ine kadar uzanan metalik bir hidrojen tabakasıdır. Yeryüzünde metalik hidrojen, bir milyon atmosferi aşan basınçlarda (>100 GPa veya gigapaskal) ve birkaç bin Kelvin sıcaklıkta bir laboratuvarda yalnızca yaklaşık bir mikrosaniye için üretilebilir. Ayrıca, Jüpiter'de metalik hidrojen genellikle sıvı haldedir.
Normal ve metalik hidrojen arasındaki geçiş bölgesinde 10.000 K sıcaklık ve 200 GPa basınç varsayılmaktadır. Bu koşullar, gaz devleri ve Güneş'in kendisi dışındaki Güneş Sistemi'ndeki herhangi bir koşuldan daha aşırıdır. Son derece kalın bir metalik hidrojen tabakasının altında, Jüpiter'in çekirdeği yatıyor ve özellikleri bilinmiyor. Jüpiter'in çekirdeğindeki sıcaklığın 36.000 K olduğu ve basıncın yaklaşık 3.000–4.500 GPa olduğu tahmin edilmektedir. Bu çok gibi görünse de, yıldızların tutuşmasını sağlamak ve gezegeni bir yıldız yapmak için gerekenlerin yakınından bile geçmiyor. Bu koşulları elde etmek için, gezegenin bugünkünden tahmini olarak 75 kat daha büyük olması gerekir.
Yorum Gönder